نگاهی به کارنامه کمیسیون‌های تخصصی هشت‌گانه اتاق تهران در چهار سال گذشته
کمیسیون‌های تخصصی هشت‌گانه اتاق تهران در دوره چهار ساله گذشته، تلاش زیادی کردند تا به طرق مختلف فضای کسب‌وکار کشور را برای بنگاه‌های بخش خصوصی بهبود ببخشند.
دو ماراتن کمیسیون‌های تخصصی اتاق تهران برای تسهیل امور فعالان اقتصادی و نیز پیگیری مطالبات بخش خصوصی پس از چهار سال، اکنون به خط پایان نزدیک می‌شود؛ پایان هشتمین دوره هیات نمایندگان اتاق تهران.
اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران در آغاز دوره هشتم اتاق بازرگانی تهران به شکل‌گیری هشت کمیسیون تخصصی و مشورتی با عناوین «اقتصاد سلامت»، «انرژی و محیط زیست»، «بازار پول و سرمایه»، «تسهیل تجارت و توسعه صادرات»، «تسهیل کسب وکار»، «صنعت و معدن»، «کشاورزی، آب و صنایع غذایی» و «گردشگری» رای مثبت دادند. حالا اما پایان این دوره از نمایندگی فعالان اقتصادی و البته کمیسیون‌ها فرا رسیده و کارنامه‌ای از چهار سال فعالیت کمیسیون‌های هشت‌گانه اتاق در قالب مصوبات، گزارش‌های کارشناسی، مکاتبات و رایزنی‌های بین سازمانی، برگزاری همایش‌ها و نشست‌های تخصصی و ایجاد کارگروه‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف تهیه شده که در معرض قضاوت قرار گرفته است.
کمیسیون‌های تخصصی اتاق تهران در سال‌های گذشته با بهره‌گیری از ظرفیت تشکل‌ها و نخبگان اقتصادی در جهت احصای چالش‌ها و تنگناهای کنشگران اقتصادی در فضای کسب و کار و ارائه راهکارهای اجرایی برآمدند. ضمن این که علاوه بر جلسات کمیسیون‌های تخصصی، کارگروه‌های ویژه کمیسیون‌ها و ستاد ویژه اقتصادی نیز با حضور کارشناسان خبره نشست‌های برگزار کردند و به مسایل و موضوعات تخصصی مورد بحث در کمیسیون‌ها، نشست‌های هیات نمایندگان و هیات رئیسه پرداختند و نتیجه این مباحث را منعکس کردند.
برگزاری 500 جلسه رسمی کمیسیون‌های تخصصی و کارگروه‌های مربوطه، برگزاری 35 جلسه ستاد ویژه اقتصادی، ارائه 155 گزارش کارشناسی تهیه شده در راستای مباحث تخصصی مطروحه در کمیسیون‌ها، برگزاری 48 نشست رسمی هیات نمایندگان، برگزاری 5 تور تولید ملی به صورت فصلی در جهت معرفی توانمندی‌ها و الگوگیری از کسب وکارهای موفق و ارسال160 نامه رسمی به دفتر مقام معظم رهبری، قوه قضائیه، قوه مجریه، قوه مقننه و وزرا و معاونان ذیربط در جهت انعکاس مسائل و مشکلات فعالان اقتصادی از جمله فعالیت‌های «معاونت امور کمیسیون‌ها و هیات نمایندگان اتاق تهران» در چهار سال گذشته بوده است.
فارغ از ابعاد کمی فعالیت کمیسیون‌های مشورتی در اتاق تهران، کار و تکاپوی فعالان اقتصادی در قالب این تشکیلات، ثمرات بسیاری برای بخش خصوصی به همراه داشته است.
پیگیری مکرر مطالبات فعالان بخش خصوصی در صنایع مختلف از حوزه سلامت و درمان و غذا گرفته تا انرژی و گردشگری، عادت جاری کمیسیون‌ها بوده و البته این بازوهای مشورتی تلاش کرده‌اند در کنار جریان معمول و گاه نفسگیر پیگیری‌های خود، در سطح تصمیم‌سازی و سیاستگذاری نیز منشا اثر باشند؛ بحث و بررسی طرح‌ها و لوایح قانونی و ارائه پیشنهادات کمیسیون‌های اتاق به کمیسیون‌های مجلس از جمله تلاش‌های کمیسیون‌ها برای اعمال‌نظر بخش خصوصی در مصوبات قانونی بوده است.
فعالان اقتصادی عضو کمیسیون‌ها همچنین از بررسی و شناسایی قوانین مزاحم و مخل فضای کسب و کار به سادگی گذر نکردند و با پایش دائمی قوانین، بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی تبعات مشکل‌‌آفرین آنها برای محیط کسب‌وکار را به طور رسمی اعلام می‌کردند. تعامل با مدیران نهادها و سازمان‌های دولتی و دعوت از آنان برای حضور در نشست‌ها از دیگر ابزاری بوده که کمیسیون‌ها با توسل به آن کوشیدند در بن‌بست‌هایی که تولیدکنندگان و بازرگانان در آن گرفتار شده بودند، راهی باز کنند. برای نمونه، بحث و بررسی قیمتگذاری دارو و زیان‌دهی شرکت‌های دارویی با حضور مدیرکل اداره نظارت و ارزیابی دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو و تلاش برای آزادسازی قیمت دارو و همزمان پشتیبانی بیمه‌ها برای حمایت از بیماران با پیگیری موضوع از طریق رایزنی با وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از جمله این اقدامات در کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران بوده است.
فعالیت کمیسیون‌ها البته منحصر به موارد یادشده نبوده است؛ به‌طوری که پس از اجرایی شدن برجام، جنبشی در سطح کمیسیون‌های مشورتی اتاق برای بهره‌برداری حداکثری اقتصاد ایران از ظرفیت این توافق بین‌المللی به راه افتاد. چنانکه رویدادهایی با همکاری نمایندگان صنایع مختلف در اتاق تهران و فعالان کسب و کار در کشورهای اروپایی برای معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ایران تدارک دیده شد. معرفی فرصت‌ها و تلاش برای جلب سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه انرژی در کنفرانس‌های بروکسل، لوگزامبورگ و لندن، از جمله اقداماتی بود کمیسیون انرژی اتاق تهران نیز در آن نقش داشت.
البته گشایش‌های پس از برجام نیز چندان تداوم نیافت و تحریم‌های جدید فضای کسب و کار را بار دیگر تیره و تار کرد. از این رو کمیسیون‌های اتاق به سرعت دست به کار شدند تا فارغ از نگرش‌های سیاسی، تصویری واقعی از وضعیت اقتصادی و مبادلات تجاری کشور ارائه کنند. در همین زمینه، بازار پول و سرمایه اتاق تهران در نشستی با دعوت از معاونان بین‌الملل بانک‌ها و دریافت نقطه‌نظرات آنان، گزارشی از شرایط نظام بانکی و وضعیت نقل و انتقال وجوه پس از اعمال تحریم‌ها تهیه کرده و این گزارش را در جلسه‌ای با حضور علی آقامحمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری ارائه کرد. در این میان، یکی از کمیسیون‌های اتاق تهران که مواضع قاطعانه‌ای در برابر سیاست‌های ارزی دولت پس از اعمال تحریم‌ها اتخاذ کرد؛ کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران بود. این کمیسیون که در جلسات خود، نخبگانی از حوزه تجارت را گردهم آورده است، به طور مکرر عواقب سیاست‌های دستوری و تعزیراتی دولت در مورد بازرگانان را (که همان افول حجم مبادلات تجاری کشور است) به دولت یادآور شد.
کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق تهران نیز در احصای مشکلات فعالان اقتصادی در حوزه بیمه تامین اجتماعی و مالیات دستاوردهای مهمی داشته است. از جمله، بررسی اصلاح آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور که پس از پیگیری‌ها دستور اداری مشترکی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی به استان‌ها با موضوع ایجاد وحدت رویه در رسیدگی به مشاغل سخت و زیان‌آور، ابلاغ شد. پیگیری اجرای دستورالعمل معاون اول رییس‌جمهوری در خصوصی بازرسی صرفاً یک ساله از دفاتر توسط سازمان تامین اجتماعی، پیگیری موضوع بهبود رتبه ایران در شاخص رقابت‌پذیری و همکاری در تدوین مدل ارزیابی مبارزه با فساد در بخش خصوصی از جمله اقدامات این کمیسیون است.
کمیسیون صنعت و معدن هم به عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین کمیسیون‌های اتاق تهران تلاش کرد چالش‌ها و فرصت‌های صنایع مختلف را مورد بررسی قرار داده و این مسایل را به مقامات ذیربط انعکاس دهد. بررسی نقش نوآوری در بقا و رقابت‌پذیری صنعت، بررسی عوامل اثرگذار بر عملکرد رقابت‌پذیری صنعت فولاد در کشور، بررسی مقایسه‌ای الگوی توسعه صنایع پتروشیمی در ایران و کره‌جنوبی و بررسی وضعیت صنایع مهم دیگر کشور از جمله اقداماتی بود که نشان می‌داد کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران گرفتار روزمرگی نبوده و به توسعه صنایع در شرایط کنونی نیز می‌اندیشد.
کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران نیز تلاش کرد، همه فعالان اقتصادی در صنعت غذا اعم از تولیدکنندگان گندم و مرکبات تا آبزی‌پروران و تولیدکنندگان رب گوجه فرنگی را نمایندگی کند و پیگیر رفع مشکلات‌شان باشد. چالش‌هایی که اغلب در بستر سیاست‌های قیمتگذاری و مداخله دولت ریشه دارد. این کمیسیون اما در ممارست برای رفع تنگناهای فعالان صنعت غذا به عنوان یکی از حوزه‌های پر اشتغال کشور به شورای امنیت ملی نیز تمسک جسته و در ماه‌های اخیر مشکلات حوزه کشاورزی و صنایع غذایی را به این نهاد نیز انعکاس داده است.
در کمیسیون گردشگری اتاق تهران به عنوان کمیسیونی که در هشتمین دوره هیات نمایندگان اتاق تهران متولد شد، محدودیت‌های پیش روی توسعه گردشگری در کشور مورد بررسی قرار گرفت و در عین حال، اقدامات و مطالعاتی در جهت توسعه این صنعت انجام گرفت. تلاش برای سازماندهی تعطیلات پایان هفته، بررسی بسته مشوق‌های صادراتی در حوزه گردشگری، بررسی مسائل و مشکلات حوزه گردشگری با نهادهای ایمنی و امنیتی نیروی انتظامی و متعاقباً توافق برای انعقاد تفاهمنامه همکاری میان کمیسیون گردشگری اتاق با این نهادها در راستای توسعه صنعت گردشگری و طراحی بانک اطلاعاتی شاغلان صنعت گردشگری در سطح استان از جمله فعالیت‌های این کمیسیون بوده است.
معاونت امور کمیسیون‌ها و هیات نمایندگان اتاق تهران که مسوولیت اجرایی و سازماندهی برگزاری جلسات کمیسیون‌ها و پیگیری امور مربوط به مکاتبات و گزارش‌ها را برعهده داشته است، در پایان این دوره چهار ساله، گزارشی ارائه کرده است که می‌توان در آن خلاصه‌ای از مهمترین اقدامات کمیسیون‌ها را مطالعه کرد.
