260 ميليون دلار، صادرات محصولات و خدمات پارک های علم و فناوری
پارك علم و فناوري كرمان با مجموع صادرات حدود 116 ميليون دلار، بيشترين ميزان صادرات محصولات و خدمات را در بين پارك هاي كشور دارد (حدود 44 درصد از صادرات كل پارك ها). پارك علم و فناوري كرمانشاه و پرديس نيز به ترتيب با حدود 74 و 30 ميليون دلار صادرات محصولات و خدمات در رتبه هاي بعدي قرار دارند.
پارک های علم و فناوری چقدر مفید بوده اند؟ چقدر عملکرد مطلوبی داشته اند و تا چه میزان باعث پیوند دانشگاه و صنعت شده و به رشد شرکت های دانش بنیان کمک کرده اند؟ مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسي شاخص هاي عملكردي پارك هاي علم و فناوري پرداخته است.
طبق گزارش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، اطلاعات 36 پارك علم و فناوري ارائه شده است كه در آنها 100 مركز رشد و 5084 واحد فناور و بيش از 37 هزار نفر مشغول فعاليت هستند. عملكرد اين پارك ها نشان مي دهد كه تاكنون بيش از 2190 دانش فني در آنها تجاري سازي شده و بيش از 260 ميليون دلار صادرات محصولات و خدمات داشته اند.
در قانون بودجه سال 1397 اعتباري در حدود 3257 ميليارد ريال براي 36 پارك علم و فناوري كشور در نظر گرفته شده است كه از اين مقدار حدود 2528 ميليارد ريال براي اعتبارات هزينه اي و مبلغي حدود 728 ميليارد ريال براي طرح هاي تملك سرمايه اي است. مقدار اعتبارات هزينه اي و كل اعتبارات قانون بودجه سال 97 نسبت به سال قبل به ترتيب حدود 29 و 20 درصد افزايش نشان مي دهد، اما اعتبارات تملك دارايي سرمايه اي حدود 2 درصد كاهش يافته است.
این گزارش می نویسد: استان تهران با 5 پارك علم و فناوري، بيشترين تعداد پارك را داراست و پس از آن استان هاي سمنان و هرمزگان هر كدام با دو پارك در جايگاه دوم قرار دارند. از نظر قدمت، شهرك علمي و تحقيقاتي اصفهان كه در تاريخ 26/1/1376 مجوز تأسيس گرفت، با سابقه ترين پارك علم و فناوري كشور محسوب مي شود. در كل، در مجموع 4862 واحد فناور در 36 پارك علم و فناوري كشور (و 95 مراكز رشد وابسته) فعال بوده كه تعداد 36827 نفر در آنها مشغول به كار هستند. البته شايان ذكر است كه اشتغال اين تعداد از افراد در پارك ها به منزله ايجاد شغل جديد نيست، زيرا طبق تبصره «7»ماده (1) قانون احكام دائمي برنامه هاي توسعه كشور (1395) اعضاي هيئت علمي مي توانند نسبت به تشكيل و فعاليت در شركت هاي دانش بنيان خصوصي اقدام كنند و تعدادي از اين شركت ها در پارك هاي علم و فناوري مستقر هستند.
روند توسعه پارك هاي علم و فناوري كشور نشان مي دهد كه تعداد مراكز رشد در 36 پارك كشور طي دو سال گذشته كاهش حدود 42 درصدي داشته به طوري كه از 171 مركز رشد در سال 95 به 100 مركز در سال 97 رسيده است. در مقابل تعداد واحدهاي فناوري در اين مدت از 3223 واحد به 5084 واحد رسيده كه نشان از افزايش حدود 10 درصدي دارد. شايان ذكر است شهرك علمي تحقيقاتي اصفهان با 507 واحد فناوري مستقر در پارك و مراكز رشد وابسته، بيشترين تعداد واحدهاي فناور را در بين پارك هاي علم و فناوري كشور دارد.
حدود نيمي از پارك هاي علم و فناوري كشور در زمينه هاي مختلف و به صورت جامع فعاليت دارند. همچنين 14 پارك نيز در حوزه كشاورزي و صنايع وابسته فعال هستند. در حوزه فناوري هاي نوين ازجمله ارتباطات و فناوري اطلاعات، زيست فناوري، فناوري نانو و هوافضا چند پارك تخصصي وجود دارد. براي مثال پارك علم و فناوري گیلان؛ دانشگاه صنعتي شريف؛ زيست فناوري خليج فارس؛ پارك علم و فناوري يزد و فارس نمونه هايي از پارك هاي علم و فناوري تخصصي حوزه فناوري هاي نوين هستند.
*عملكرد پارك هاي علم و فناوري از نظر صادرات محصولات چطور بوده است؟
طبق گزارش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تاكنون 2196 دانش فني در 36 پارك به مرحله تجاري سازي رسيده است كه بيشترين تعداد مربوط به پارك علم و فناوري فارس با تعداد 426 دانش فني است. همچنين به جز پارك هاي علم و فناوري آذربايجان غربي، اردبيل و البرز، ساير پارك ها صادرات فناوري، محصولات و خدمات داشته اند كه مجموع آن به بيش از 261 ميليون دلار مي رسد و بيشترين ارزش صادرات به پارك علم و فناوري كرمان با حدود 116 ميليون دلار مرتبط است.
پارك علم و فناوري كرمان با مجموع صادرات حدود 116 ميليون دلار، بيشترين ميزان صادرات محصولات و خدمات را در بين پارك هاي كشور دارد (حدود 44 درصد از صادرات كل پارك ها). پارك علم و فناوري كرمانشاه و پرديس نيز به ترتيب با حدود 74 و 30 ميليون دلار صادرات محصولات و خدمات در رتبه هاي بعدي قرار دارند.