حسابداری و حسابرسی در تنازع برای بقا

فناوری حسابداران را ترسانده اما آنها نیز بیکار ننشسته‌اند

هر چهار شرکت حسابداری عظیم جهان – شرکت‌های ای وای، دلویتی، کی پی ام جی و پی دابلیو سی – به سمت کارآمد ساختن و جمع‌وجور کردن فعالیت‌های خود حرکت کرده‌اند

منبع: فایننشال تایمز/ ترجمه:آینده نگر

نانسی اتوبلو اولین حسابداری بود که به شرکت «ای وای»، یک شرکت حسابداری، در سال 1980 ملحق شد. او که کل عمر کاری خود را در این شرکت گذرانده، به یاد می‌آورد که از چه تجهیزات و ابزارهای پیچیده‌ای برای نوشتن فهرست صورت موجودی اقلام مختلف شرکت و حسابداری آنها استفاده می‌کرد. او می‌گوید که چنین وظایفی که قبلا به عهده ارتش 80 هزار حسابدار شرکت بود، از بین رفته است. او که اکنون معاون گروه کارشناسان شرکت است می‌گوید: «ما می‌توانیم از اتوماسیون برای ارزیابی صورت موجودی استفاده کنیم. بسیاری از کارهای یدی کاملا تغییر کرده است.»

تصویربرداری ماهواره‌ها، پهپادها، هوش مصنوعی و ریزتراشه‌ها صرفا برخی از فناوری‌های جدیدی هستند که شرکت‌های حسابداری برای کاهش وظایف زمان‌بر و پیش‌پاافتاده مورد استفاده قرار می‌دهند. این کارها را قبلا حسابرسان کم‌سابقه انجام می‌دادند و حالا فناوری‌ها. میشل هینگلیف که در ماه مه امسال به ریاست حسابرسی در شرکت حسابداری «کی پی ام جی» منصوب شده، می‌گوید که حجم کاری امروز برای کسانی که تازه به شرکت می‌پیوندند بسیار متفاوت شده است. وقتی او در سال 1985 وارد شرکت شد، بسیاری از وظایف بود که «شما فقط باید انجام آنها را می‌پذیرفتید». این کارها عبارت بودند از ساعت‌ها اضافه کردن دستی اعداد در یک دفتر حسابداری 40 برگی و امید به اینکه محاسبات فرد با محاسبات همکارش منطبق باشد. اگر اعداد با هم سازگار نبود، دو حسابدار تازه‌وارد باید کنار هم می‌نشستند و کار را از اول شروع می‌کردند. او می‌گوید: «حالا این وظایف با نرم‌افزار اکسل سه دقیقه‌ای انجام می‌شود.»

همچنین او اضافه می‌کند که طی مسیرهای طولانی به انبارها عمدتا کاری متعلق به گذشته به حساب می‌آید: «در اولین سال کارم، ما در یک هفته در یک انبار نشستیم تا اقلام آن را مستندسازی کنیم. حالا با فناوری و تحلیل‌گرها، وظایف عادی هر حسابداری در اولین سال کارش در آن سال‌ها، ظرف چند روز یا حتی چند ساعت انجام می‌شود.»

یک حسابرس تازه‌کار دیگر که اخیرا این صنعت را ترک کرده تا به کسب‌وکار بانک وارد شود نیز تایید می‌کند که سفر تنهایی به مقصدهای دوردست برای برداشتن صورت موجودی، این روزها به ندرت انجام می‌شود. او در یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حسابداری در پنج سال اول کاری خود، تنها دو بار این‌چنین بازدیدهایی را داشته است که یکی از آنها مربوط به شمارش هزاران دستگاه پنکه بوده که در غرب میانه انبار شده بودند. او می‌گوید: «این روزها، نرم‌های حسابداری موازنه بین حساب‌ها و تست‌های مختلف حسابداری را انجام می‌دهد و مرور و بازبینی این ابزار خیلی راحت‌تر از گذشته است. البته شما هنوز هم باید سندها را مرور کنید و آنها را در کمدها و فایل‌های حسابداری وارد کنید اما کارهای یدی خیلی کمتری هست که انجام بدهید.»

هر چهار شرکت حسابداری عظیم جهان – شرکت‌های ای وای، دلویتی، کی پی ام جی و پی دابلیو سی – به سمت کارآمد ساختن و جمع‌وجور کردن فعالیت‌های خود حرکت کرده‌اند و وظایف کسل‌کننده و تکراری را در فرایند کاری خود حذف کرده‌اند، از ترس اینکه کل کسب‌وکارشان را که در فهرست مشاغل در خطر نابود شدن است از دست ندهند. اما هر چهار شرکت اصرار دارند که تغییرات فناوری در دهه آینده نمی‌تواند باعث از بین رفتن همگانی حسابداری شود یا وظایف آن را در معرض خطر قرار دهد. جین ماکراکیس که از مدیران شرکت «دلویتی» است اعتقاد دارد فناوری باعث آزاد شدن حسابداران تازه‌کار خواهد شد: «بخش بزرگی از نقش یک حسابرس به صورت تعاملی و مواجه شدن با مردم است و این کار نیاز به توان قضاوت دارد. این کارها یک نوع توانایی بشری است که به احتمال زیاد با اتوماسیون جایگزین نخواهد شد. من می‌توانم تغییر در نقش‌ها و وظایف افراد را ببینم اما خود این نقش‌ها لزوما از بین نخواهند رفت. افراد جوان احتمالا در شغلی خواهند دید که دارای تنوع گسترده‌تر از وظایف سابق حسابداری است.»

اما برخی دیگر از افراد نیز این خوش‌بینی را ندارند و به آینده حسابداری با شک و تردید نگاه می‌کنند. کاترین رامانا، استاد کسب‌وکار دانشگاه آکسفورد، می‌گوید: «غیرممکن است که اقتصاد قادر باشد به این اندازه که از حسابرسان و حسابداران در زمانه کنونی حمایت می‌کند پشتیبانی کند. همچنین اتفاقات جدیدی افتاده است که حسابداری و حسابرسی آنها بسیار متفاوت است و باید مهارت‌های دیگری را به حسابداران آموزش داد. مثلا زنجیره بلوکی در انتشار ارزهای مجازی از جمله این اتفاقات هستند.»

در هر صورت، حوزه حسابداری و حسابرسی با تغییراتی که در فناوری رخ داده و با ظهور فناوری‌های جدید، تغییر زیادی کرده‌اند و حتی در میان مشاغل در حال انقراض قرار گرفته‌اند. اما خود حسابداران و شرکت‌های حسابداری کمتر این‌طور فکر می‌کنند و به نظر می‌رسد که در آینده، حسابداری با تغییراتی که در وظایف خود انجام می‌دهد، بتواند به بقای خود ادامه دهد.