پاسخ به ۱۴ سؤال درباره آینده

تحلیل‌گران فایننشال‌تایمز ماه‌های پیش‌ رو را پیش‌بینی می‌کنند

اگر می‌خواهید بدانید کدام تیم قهرمان جام جهانی روسیه می‌شود یا قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ چقدر خواهد بود این مجموعه پیش‌بینی را بخوانید.

آینده نگر

فایننشال‌تایمز چند سالی است که در آستانه سال نو به شیوه‌ای متفاوت با دیگر رسانه‌ها، دست به پیش‌بینی می‌زند: این روزنامه چندین سؤال شفاف را از تحلیل‌گرانش می‌پرسد و آنها مجبورند با بله یا خیر به آنها جواب بدهند. به این شکل راه پیش‌بینی‌های گنگ و چندپهلو بسته و موفقیت و شکست هر پیش‌بینی‌ راحت‌تر مشخص می‌شود (مثلا از ۲۰ پیش‌بینی سال ۲۰۱۷ آنها ۱۵ پیش‌بینی کاملا درست از آب درآمد و ۴ تا کاملا اشتباه).

 گزیده‌ای از سؤال و جواب‌های فایننشال‌تایمز درباره سال ۲۰۱۸ را بخوانید.

۱.آیا ترزا می در سال ۲۰۱۸ نخستوزیر انگلیس باقی میماند؟

بله. ترزا می بعد از نتایج ضعیف در انتخابات زودهنگام ۲۰۱۷ بخش اعظم اقتدار خود را از دست داد، اما در چند ماه اخیر زمانه با او مهربان‌تر بوده است. او بالاخره توانست برگزیت را کلید بزند و این یعنی حداقل در کوتاه‌مدت حضورش در پست نخست‌وزیری تضمین شده است. پس تا سال ۲۰۱۹ که برگزیت رسما تکمیل می‌شود – یا یک جایگزین بهتر برایش پیدا می‌شود – حزب محافظه‌کار او را در رأس قدرت نگاه خواهد داشت. نه موافقان و نه مخالفان برگزیت قصد ندارند با حرکت علیه او، کشور را به سمت تنش شدید و درگیری بکشانند. موقعیت ترزا می که در ابتدا ناپایدار به نظر می‌رسید به طرز غیرقابل انتظاری پایدار شده است.

۲.آیا اقتصاد انگلیس در بین کشورهای گروه هفت کندترین رشد را خواهد داشت؟

نه. البته احتمالش وجود دارد اما ترزا می با خوش‌اقبالی توانست به جهان اطمینان بدهد که قرار نیست در سال ۲۰۱۹ انگلیس بر لبه پرتگاه دست‌نیافتن به توافق با اتحادیه اروپا قرار بگیرد. در دسامبر ۲۰۱۷ مرکز Consensus Forecasts رشد اقتصادی انگلیس در سال ۲۰۱۸ را ۱.۵ درصد پیش‌بینی کرد. پیش‌بینی این موسسه برای ژاپن و ایتالیا از این هم پایین‌تر است: ۱.۳ درصد. پس احتمال اینکه انگلیس کندترین رشد را در میان کشورهای گروه هفت داشته باشد یک به چهار است.

۳.آیا دموکراتها در انتخابات میاندورهای مجلس نمایندگان امریکا اکثریت را از آن خود خواهند کرد؟

بله، اما به تار مویی بند خواهد بود. دموکرات‌ها نیاز دارند که ۲۴ کرسی را از آن خود کنند تا دوباره به اکثریت برسند. این یعنی آنها باید در تمام ۱۲ حوزه دموکراتی که در انتخابات به ترامپ رأی دادند، و در ۲۳ حوزه جمهوری‌خواهی که به هیلاری کلینتون رأی دادند و یکی، دو حوزه دیگر برنده شوند. این شايد غیرممکن به نظر برسد اما سابقه تاریخی چیز دیگری می‌‌گوید. حزب رئیس‌جمهور در امریکا تقریبا همیشه در انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نمایندگان می‌بازد و گاهی اوقات این شکست، شکست سختی خواهد بود به خصوص وقتی که محبوبیت رئیس‌جمهور زیر ۵۰ درصد باشد. این همان بلایی است که سر اوباما در سال ۲۰۱۰ آمد.

۴.آیا مقدمات استیضاح دونالد ترامپ آغاز میشود؟

بله. فقط همین. دموکرات‌ها با پیروزی در انتخابات میان‌دوره‌ای ماه نوامبر کنترل مجلس نمایندگان را از خود خواهند کرد. البته آنها باید تا ژانویه ۲۰۱۹ منتظر بمانند تا عملا وارد مجلس شوند اما کارهای اداری استیضاح در سال ۲۰۱۸ آغاز خواهد شد. ترامپ این حرکت را «شکار» توصیف خواهد کرد اما یک سال دیگر ریاست‌جمهوری سوررئال و عجیب او باعث خواهد شد که دموکرات‌ها برای آغاز استیضاح حمایت گروه‌های مختلف را پشت خود داشته باشند. نتایج تحقیقات رابرت مولر درباره ارتباط تیم ترامپ با روسیه هرچه باشد احتمال اینکه جمهوری‌خواهان را حامی استیضاح کند زیاد بالا نیست.

۵.آیا ترامپ وارد جنگ تجاری با چین میشود؟

بله. در سال ۲۰۱۸ ترامپ سیاست‌های تنبیهی علیه چین را اعلام می‌کند تا به بعضی از شعارهای خود در انتخابات – حمایت از تولیدات داخلی – عمل کرده باشد. دولت ترامپ خواستار گزارش درباره نقض مالکیت معنوی شرکت‌های امریکایی توسط چین شده، انتشار این گزارش – و ماجرای سوبسید دولت چین به تولیدکننده‌های آهن و فولاد – بهانه را دست ترامپ خواهد داد. ترامپ احتمالا چند حرکت انتقامی انجام خواهد داد که مهم‌ترین آنها افزایش تعرفه گمرکی اجناس چینی خواهد بود. اینجا باید دید واکنش چین چه خواهد بود. ممکن است آنها هم سیاست انتقامی در پیش بگیرند و تعرفه واردات اجناس امریکایی را بالا ببرند یا ممکن است از امریکا در سازمان تجارت جهانی شکایت کنند. شدت جنگ تجاری امریکا – چین به تک‌تک این اقدامات بستگی خواهد داشت.

۶.آیا چین رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) خود را بالای ۶.۵ درصد اعلام خواهد کرد؟

بله. حتی اگر رشد واقعی تولید ناخالص داخلی‌اش کمتر از این باشد. گمانه‌زنی درباره نرخ رشد واقعی GDP در چین – و نه آن چیزی که مقامات می‌گویند – ذهن و وقت شمار زیادی از اقتصاددانان متخصص چین را به خود مشغول کرده است. به اعتقاد گروهی از تحلیل‌گران آمار رشدی که مقامات چینی اعلام می‌کنند بیش از حد مرتب و طبق برنامه است و به نظر می‌رسد که آنها سعی می‌کنند آمار را با اهداف از پیش تعیین‌شده‌ خود یکسان کنند. پس حتی اگر رشد چین در سال ۲۰۱۸ کند شود، نرخ رسمی رشد به طور حتم بالای ۶.۵ درصدی است که هدف کشور تعیین شده است.

۷.آیا میانگین رشد GDP بازارهای نوظهور از ۵ درصد بالاتر میرود؟

بله. میانگین رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) بازارهای نوظهور (که بزرگ‌ترین آنها چین، روسیه، هند و برزیل هستند) امسال حدود 4.7 درصد بود اما در سال ۲۰۱۸ به احتمال زیاد ۵ درصد را رد می‌کند. دلیل اصلی بهبود سرعت رشد دو اقتصاد روسیه و برزیل در سال ۲۰۱۸ است که در سال ۲۰۱۷ حال خوبی نداشتند.

۸.آیا نخستوزیر هند دوباره دست به تجربیات اقتصادی نامعمول میزند؟

بله. نارندرا مودی در نوامبر ۲۰۱۶ یک‌شبه تمام اسکناس‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ روپیه‌ای را باطل و با این شوک بزرگ روند اقتصادی کشور را مختل کرد. چندین هفته طول کشید تا مردم اسکناس‌های باطل‌شده خود را به بانک‌ها تحویل دهند

و تعداد زیادی از کسب‌وکارهای کوچک به خاطر کمبود پول نقد در دست مردم نابود شدند. با این‌همه مردم اعتراضی نکردند و مودی هم که علت این تصمیم را مقابله با فساد و اقتصاد زیرزمینی هند اعلام کرده بود رهبری قوی و قاطع به نظر رسید. حالا که به انتخابات سال ۲۰۱۹ هند نزدیک می‌شویم احتمال دارد که مودی برای جلب نظر رأی‌دهندگان دوباره دست به حرکتی بزرگ بزند. او ممکن است این بار به سراغ ثروتمندانی برود که دارایی‌هایشان را به نام دیگران می‌کنند تا از مالیات و مسئولیت‌های آن فرار کنند.

 

۹.آیا سهام شرکت نفت آرامکو در بازارهای بینالملی به فروش خواهد رسید؟

نه. فروش سهام شرکت ملی نفت عربستان یکی از پایه‌های اصلی سیاست‌های حاکم جدید این کشور است پس حتما در سال ۲۰۱۸ اتفاق می‌افتد. اما فعلا سهام این شرکت در بازار بورس عربستان به فروش خواهد رسید. ترامپ برای فروش بخشی از این سهام در نیویورک لابی کرده و انگلیس هم مذاکراتی با سعودی‌ها داشته است. شایعاتی هم درباره فروش در بازارهای بورس توکیو و هنگ‌کنگ مطرح شده است. به احتمال زیاد سعودی‌ها آن بخش از سهام را که می‌خواهند به خارجی‌ها بفروشند به طور خصوصی خواهند فروخت یا کل مسئله فروش بین‌المللی را به تعویق خواهند انداخت.

۱۰.آیا تسلا میتواند بیش از ۲۵۰ هزار دستگاه مدل ۳ تولید کند؟

خیر. تسلا یک بار قول داده بود از خودروی تمام برقی لوکس «مدل ۳» در سال ۲۰۱۸ حدود ۴۰۰ هزار دستگاه تولید کند. بعدها این رقم به ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار دستگاه رسید. اما مشکلات باتری باعث شروعی کند شد. سابقه تسلا در تولید سریع خوب نیست.

۱۱.آیا کشوری غیر از برزیل، آلمان یا اسپانیا قهرمان جام جهانی میشود؟

خیر. پیش‌بینی فوتبال اصولا کار عبثی است. اما می‌شود با بررسی جام‌های گذشته نتایجی گرفت. ما تا به حال ۲۰ جام جهانی داشته‌ایم. برزیل ۵ بار قهرمان شده و آلمان ۴ بار. آنها طبق معمول شانس بالایی دارند. میزبان بودن هم اصولا به کمک تیم‌ها می‌آید: میزبان‌ها تاکنون ۶ بار قهرمان جام جهانی شده‌اند. اما جام‌جهانی سال ۲۰۱۸ در روسیه است که جزو ضعیف‌ترین تیم‌های حاضر در رقابت‌هاست. در طول ۵۰ سال گذشته فقط یک تیم بوده که میزبان نبوده و توانسته برای اولین بار قهرمان جام جهانی شود: اسپانیا.

۱۲.آیا خوزه آنتونیو مید رئیسجمهور بعدی مکزیک میشود؟

بله. مید – وزیر دارایی سابق – نامزد حزب حاکم انقلابی سازمانی (PRI) است. مهم‌ترین رقیب او آندرس مانوئل لوپز چپ‌گرای تندروست، سخنرانی پرشور که به خوبی روی جمعیت تاثیر می‌گذارد. مید راه دشواری پیش رو دارد: او ژانویه گذشته قیمت بنزین را یک‌شبه ۲۰ درصد بالا برد و باعث افزایش تورم شد. او حالا باید اعتماد رأی‌دهندگان را دوباره به دست آورد. به علاوه باید ثابت کند که آدمِ کسی نیست و راهش از دولت نامحبوب کنونی جداست. دولتی که نتوانسته با فساد و جرم و جنایت فراگیر در مکزیک مقابله کند. اما مید حمایت PRI را پشت خود دارد که عموما به خوبی رأی مردم را از آنِ خود می‌کند. در سیستم رأی‌گیری تک‌مرحله‌ای مکزیک حتی می‌شود با ۳۰ درصد آرا رئیس‌جمهور شد. خوزه آنتونیو مید رئيس‌جمهور بعدی مکزیک است.

۱۳.آیا رهبر جدید زیمبابوه انتخابات آزاد برگزار میکند و برنده میشود؟

خیر. امرسون منانگاگوا که با کمی کمک از طرف ارتش توانست به حاکمیت ۳۷ ساله رابرت موگابه پایان دهد، قول داده در سال ۲۰۱۸ انتخابات آزاد برگزار کند. اینجا فقط یک مشکل وجود دارد: ممکن است منانگاگوا ببازد. به همین خاطر او دست‌کم باید انتخاباتی را برگزار کند که آزاد به نظر برسد – چون به کمک‌های مالی بین‌المللی نیاز دارد. حتی اگر منانگاگوا هم آماده برگزاری انتخابات شود، ارتش که از به قدرت رسیدن او راضی است ممکن است ریسک برگزاری انتخابات و شکست او را نپذیرد.

۱۴.آیا نفت در پایان سال ۲۰۱۸ بشکهای ۷۰ دلار قیمت خواهد داشت؟

بله. ریسک‌های ژئوپليتیکی وجود خواهد داشت اما اینکه بهای نفت به ۷۰ دلار برسد و سقوط نکند به این بسته است که روسیه به توافق با اوپک برای پایین نگه داشتن تولید پایبند بماند.