این نشست در حالی برگزار شد که دولت امریکا اردیبهشت امسال بهطور یکجانبه از توافق هستهای ایران با کشورهای ۱+۵ که در سال ۱۳۹۴ به امضا رسید، خارج شد و دونالد ترامپ رئیسجمهوری امریکا ۱۵مرداد فرمان اجرایی بازگشت تحریمها را علیه ایران امضا کرد.
لرد نورمن لامونت، رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران پیشتر نیز به ایرنا گفته بود که فضای حاکم بر روابط تجاری تا حدودی دشوار شده اما روحیهای بر فضا حاکم است که تمایل دارد عکس قضیه را وانمود کند. انگلیس به همراه دولتهای عضو اتحادیه اروپا بهسختی در تلاش هستند مسیرهای ویژهای برای حمایت مالی از تجارت با ایران و بهویژه برای پرداخت بهای صادرات ایران ایجاد کنند. وی تصریحکرد: روشهای اتخاذشده به آگاهی دولت ایران نیز رسیده و امید است که بتوان روابط تجاری را ادامه داد.
همایش «چشمانداز و توسعه روابط تجاری انگلیس و ایران» در حالی برگزار شد که تحریمهای جدید ایران نیز در راه است و اروپاییها با بررسیهای کافی به نتایجی دست یافتند که چگونه با ایران ارتباط خود را حفظ کنند و اینبار انگلیس نیز در راستای حمایت از برجام و همکاری با ایران، نشستی برگزار کرد که شرکتکنندگان آن، با وجود خروج امریکا از برجام و ازسرگیری دوباره تحریمها، بازار ایران را حائز اهمیت و پرسود توصیف کردند.
همچنین در این نشست، وزیر امور خارجه پیشین انگلیس که نقش موثری در برجام داشت، با اشاره به اینکه امریکا در اعمال تحریمهای یکجانبه علیه ایران در موضع انزوا قرار دارد، گفت: تحریمهای فعلی نه سختترین تحریمها، بلکه جدیترین اشتباه سیاست خارجی امریکا بهشمار میرود.
مخالفت انگلیس با امریکا در برجام گام بزرگی است
فرستاده ویژه دولت انگلیس در امور تجاری ایران با اشاره به رابطه راهبردی انگلیس و امریکا، گفت: همراهی انگلیس با اروپا و مخالفت با امریکا در موضوع برجام یک گام بزرگ است.
لرد نورمن لامونت این اظهارات را در نشست «چشمانداز و توسعه روابط تجاری انگلیس و ایران» در لندن اظهارکرد و افزود: انگلیس و اروپا مایل به تداوم برجام هستند. آنها هم بهدلیل مزیتهای برجام و هم به این دلیل که میتواند زمینهای باشد برای گفتوگو در موضوعهای دیگر در آینده، مایل به حفظ آن هستند.
وی افزود: گاهی ایرانیها متوجه اهمیت این مسئله نیستند که برای انگلیس این کار بسیار بزرگی است که خودش را در معرض مخالفت با امریکا قرار دهد. البته میدانیم که ایرانیها بهویژه از اینکه انگلیس، متحد امریکاست دلخوشی ندارند اما همین همراهی با اروپا و مخالفت با امریکا برای ما یکگام بزرگ است.
فرستاده ویژه دولت انگلیس مدعی شد که از تحریمها بیشازحد استفادهشده و تصریح کرد: به اعتقاد دولت انگلیس تاکید بیش از حدی روی مسئله تحریم شده است. لامونت همچنین تصویب مقررات مسدودسازی را یکی از گامهای اروپا برشمرد و گفت: در انگلیس، و نه لزوما در بقیه اروپا، همراهی با تحریمها یا تنبیههای امریکا یک جرم بهشمار میرود.
این سیاستمدار انگلیسی تحریم را یک ابزار اقتصادی برای رسیدن به اهداف سیاسی توصیف و تاکید کرد که درباره ایران، تحریمها بیشتر مردم محروم را هدف قرار دادهاند. وی در این زمینه به بحرانهای پیشآمده در زمینه کالاهای انساندوستانه مانند دارو اشاره کرد و گفت: دولت انگلیس در حال فشار آوردن بر اوفک(دفتر کنترل داراییهای خارجی خزانهداری امریکا) است تا بتواند اقلام انساندوستانه را از تحریمها معاف کند. دولت انگلیس اکنون این اطمینان را از دولت واشنگتن دریافت کرده که اقلام انساندوستانه معاف خواهند بود.
وی با اشاره به وجود تحریمهای بانکی امریکا بر سر راه ورود اقلام انسان دوستانه افزود: این موضوعی است که دولتهای اروپایی برای حل آن تلاش میکنند تا اقلام دارویی، غذایی و محصولات کشاورزی دچار مشکل نشوند. رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران تصریحکرد: رسیدن بانکهای ایرانی به استانداردهای موردنظر اروپا در اینجا اهمیت پیدا میکند.
رئیس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران همچنین ایجاد یک مرکز دریافت و پرداخت متمرکز در یکی از کشورهای اروپایی که بدون ارتباط با امریکا بتواند پرداختها تسهیل کند را بهعنوان یکی دیگر از مسیرهایی که اتحادیه اروپا دنبال میکند، معرفی کرد.
او ابراز امیدواری کرد که روشهای اتخاذشده تفاوت مثبتی ایجاد کند و خاطرنشانکرد که البته به این سرعت تجارت به وضع قبلی بر نخواهد گشت، اما سطح اعتماد بالاتر خواهد رفت.
این سیاستمدار انگلیسی در ادامه سخنان خود به سقوط ارزش ریال اشارهکرد و گفت: برای کشوری با تراز تجاری مثبت و بدهی خارجی اندک، خیلی بعید است که ارزش واحد پول آن به این سرعت سقوط کند. البته این تاثیر تحریمها روی بازار است و تحریمها روی بازار بیشتر تاثیر روانی داشتهاند. وی تاکید کرد که نکته مهم برای ایرانیان این است که بتوانند بهای نفت صادراتی خود را دریافت کنند و اظهارکرد که در اینباره مطلع است که دولتهای اروپایی در حال مذاکره با برخی خریداران آسیایی نفت ایران هستند تا آنها را به خرید دوباره نفت ایران در مقیاس بزرگ متقاعد کنند.
فرستاده ویژه دولت انگلیس همچنین به سخنان وزیر نفت کشورمان اشاره کرد که گفته بود بعید میداند عربستان بتواند جای خالی ایران در بازار نفت را پر کند، خاطرنشان کرد که به نظر میرسد بازار نیز موافق این نظر است و نرخ نفت اکنون به بشکهای حدود ۱۰۰ دلار رسیده است. وی درباره تاثیر تحریمها گفت که ایران پیشتر نیز این وضعیت را تجربه کرده و باید دانست که بهمرور تاثیر تحریمها کم میشود.
لامونت اظهارکرد: اگرچه به گفته امریکا این تحریمها قرار است سختترین تحریمها باشند، اما به گفته وی تحریمی که اروپا از آن پیروی نکند نمیتواند سختترین تحریمها باشد.
روابط اقتصادی ایران و انگلیس اهمیت راهبردی پیدا کرده است
سفیر کشورمان در لندن نیز در این نشست تاکید کرد: روابط اقتصادی تهران و لندن در چارچوب روابط اقتصادی و تجاری با ایران و اروپا در یک بزنگاه تاریخی قرار دارد بهطوریکه هرگز تا این حد راهبردی نبوده است. حمید بعیدینژاد توضیحداد: همواره روابط اقتصادی دو کشور سنتی بوده اما این بار اهمیت سیاسی و استراتژیک ویژهای پیداکرده است.
وی گفت: اکنون اتحادیه اروپا و ۳کشور اروپایی در سطوح بالای سیاسی، روابط اقتصادی و همکاریهای تجاری با ایران را تشویق میکنند و اکنون یک نماینده عالی سیاسی اروپایی در تهران در حال بررسی آخرین نحوه تعیین کانال ارتباط مالی و بانکی میان ایران و اروپاست.
سفیر ایران در لندن با مروری بر مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵، به نقش جک استراو وزیر خارجه پیشین انگلیس اشاره کرد و ادامه داد: آقای استروا نقش مهمی در طراحی و آغاز مذاکره ایران یا ۳کشور اروپایی داشت که در سال۲۰۰۳میلادی آغاز شد.
بعیدینژاد افزود: اگرچه آن مذاکرات بهدلیل کارشکنیهای امریکا نافرجام ماند اما زمینهای شد برای مذاکرات بعدی با گروه پنج بهعلاوه یک که در نهایت به برجام منتهی شد.
وی گفت: همانطور که ملاحظه میکنید برخی ابتکار عملها در زمان خودشان ممکن است موفق نباشند اما همه ابتکار عملها ارزشهای خودشان را دارند که باپشتکار و وفاداری به اصول میتوانند به موفقیت نائل شوند.
تحریم ایران جدیترین اشتباه سیاست خارجی امریکا
در ادامه این نشست، وزیر امور خارجه پیشین انگلیس با اشاره به اینکه امریکا در اعمال تحریمهای یکجانبه علیه ایران در موضع انزوا قرار دارد، گفت: تحریمهای فعلی نه سختترین تحریمها، بلکه جدیترین اشتباه سیاست خارجی امریکا بهشمار میرود.
جک استراو گفت: دورههایی از تاریخ بوده که انگلیس راهی جدا از امریکا انتخاب کرده، اما این (راه جدای انگلیس در موضوع برجام) یکی از مهمترینها بهشمار میرود. وی با اشاره به حمایت انگلیس از توافق با ایران ابراز اطمینان کرد که موضع فعلی این کشور ادامه خواهد یافت و افزود: اگرچه زیرفشار هستیم اما امریکا باید این موضوع را هضم کند.
وزیر خارجه پیشین انگلیس با اشاره به سخن جان بولتون، مشاور امنیتی کاخ سفید که تحریمهای اخیر را سختترین تحریمها نامیده بود، گفت: به نظر او این تحریمها «انتقامجویانهترین تحریمها» هستند چراکه قشر ضعیف و مردم عادی را هدف قرار دادهاند.
استراو تاکید کرد که بخش «انتقامجویانه» تحریمها وقتی آشکار میشود که توجه کنیم کالاهای انساندوستانه مانند دارو، تجهیزات پزشکی و حتی غذا از سوی مقررات خزانهداری امریکا نیز از تحریم معاف نیستند. وزیر خارجه پیشین انگلیس تاکید کرد: در واقع یک بیمار در تهران یا تبریز یا شیراز بهدلیل تحریمهای ثانویه، نخواهد توانست به دارو دسترسی پیدا کند.
وی گفت: امیدوارم امریکا از این کار خود و آسیبزدن به مردم عادی شرم کند. استراو با اشاره بر انتقامجویانه بودن تحریمها تاکید کرد که اکنون ارادهای از طرف بقیه دنیا وجود دارد که نمیگذارد تحریمها مطابق میل امریکا انجام شود. این بار اجماع جهانی وجود ندارد و حتی جامعه جهانی مایل است که به امریکا نشان دهد اینگونه تحریمهای یکجانبه برای امریکا هزینه خواهد داشت.
وزیر خارجه پیشین انگلیس ضمن تاکید بر اهمیت ابزارهای مالی اروپا گفت که مهمتر از آن، این است که بتوان مقامات واشنگتن را قانع کرد که پشت کردن به معاهدات بینالمللی که پس از جنگ جهانی دوم عامل ثبات جهان بودهاند، یک اشتباه خطرناک برای خود امریکاییهاست، همانطور که برای باقی دنیا هم هست.
حفظ واقعبینی در تجارت با ایران
در این نشست که در محل اقامت سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن برگزار شد، افزون بر ۱۰۰نفر از فعالان حوزه اقتصادی، سرمایهگذاران و علاقهمندان به تجارت با ایران شرکت کردند که سخنرانان دیگری نیز به جنبههای ملموستری از تجارت با ایران و تاثیر تحریمها اشاره داشتند. تامکیا، کارشناس مسائل حقوقی ضمن قدردانی از دستاوردهای انگلیس و اتحادیه اروپا در مخالفت با تحریمها خواستار حفظ واقعبینی در زمینه تجارت با ایران شد. وی بازار ایران را بسیار پرسود توصیف کرد و گفت امکان رشد و سوددهی در ایران مانند زمان انقلاب صنعتی است.
انیسه بصیریتبریزی، عضو اندیشکده روسی نیز در زمینه تحریمهای نفتی به نکاتی اشارهکرد و گفت: ۵نوامبر (فردای تحریمهای نفتی امریکا علیه ایران) آخر دنیا نخواهد بود. وی توضیح داد که از بین خریداران نفت ایران، چین و هند تغییر چندانی در خرید خود ندادهاند. وضعیت ژاپن معلوم نیست و فقط کرهجنوبی واردات خود را قطع کرده است.
تبریزی ضمن تاکید بر کم اثر بودن تحریمها گفت: برخلاف آنچه امریکاییها روی شیخنشینهای خلیجفارس حساب کردهاند، نمیتوان مطمئن بود که آنها بتوانند به تقاضای بازار در صورت قطع صادرات ایران پاسخ دهند.
ایران را ترک نکنید، هزینه بازگشت زیاد است
آندریاس شوایتزر، مدیرعامل شرکت «ارجانکپیتال» از دیگر سخنرانان این نشست بود که گفت: همواره تجارت در ایران را تجارت تحت تحریم فرض کرده است. او با اینحال تاکید کرد که تجارت با ایران بسیار پرسود و فضای رشد زیاد است.
شوایتزر فرصت رشد در ایران را حتی بهتر از اروپای شرقی در دهه۱۹۹۰ (دهه ۱۳۷۰ خورشیدی)توصیف کرد و گفت: توصیه ما به شرکتها این است که در این روزها ایران را ترک نکنند، چون هزینه بازگشت و شروع از صفر خیلی زیاد خواهد بود. وی گفت: در وضعیت تحریم، شرکتهای کوچک خصوصی که وابستگی چندانی به دلار ندارند در ایران موفقتر خواهند بود.