نبرد غول‌های فناوری بر سر آینده

الون ماسک نگران و زاکربرگ خوش‌بین

کامنت رئیس شرکت تسلا و اسپیس ایکس درباره درک محدود زاکربرگ بعد از این منتشر شد که رئیس فیس‌بوک در یک مصاحبه پخش مستقیم فیس‌بوکی از کسانی که می‌گویند هوش مصنوعی باعث ایجاد «سناریوهای آخرالزمانی» می‌شود انتقاد کرده بود.

نبرد غول‌های فناوری بر سر آینده

الون ماسک نگران و زاکربرگ خوش‌بین

جاناتان وانیان، تحلیل‌گر حوزه فناوری

وقتی که بحث از آینده هوش مصنوعی به میان می‌آید، مارک زاکربرگ، موسس شرکت فیس‌بوک، کسی است که نیمه پر لیوان را نگاه می‌کند اما الون ماسک، موسس شرکت‌های تسلا و اسپیس ایکس، کسی است که نیمه خالی را می‌بیند.

زاکربرگ اخیرا در یک پست فیس‌بوکی خوش‌بینی خود را از ظهور فناوری‌های هوش مصنوعی مثل یادگیری عمیق و اینکه چگونه چنین فناوری‌هایی می‌توانند به نقاط عطفی در حوزه‌هایی مثل مراقبت‌های بهداشتی و خودروهای بدون راننده منجر شوند، به اشتراک گذاشت.

نیازی به گفتن نیست که معمولا زاکربرگ ظهور هوش مصنوعی را از پشت عینک خوش‌بینی می‌بیند. او با استخدام یکی از افراد پیشرو در فناوری یادگیری عمیق، یعنی یان لکون، هوش مصنوعی را به یکی از اولویت‌های شرکتش تبدیل کرده است. زاکربرگ همچنین یک واحد ویژه در فیس‌بوک ایجاد کرده که ماموریتش وارد کردن تحقیقات پیشرو به محصولات شرکت است و شرکت نیز به طور مرتب مقالات علمی‌ای را منتشر می‌کند که پیشرفت‌های فیس‌بوک را در زمینه هوش مصنوعی نمایش می‌دهند.

با در نظر گرفتن اینکه مدیرعامل فیس‌بوک یک معتقد آشکار به هوش مصنوعی است و با اینکه شرکتش به اندازه کافی با صدای بلند درباره فناوری صحبت می‌کند، چرا خود او بیش از این می‌خواهد اشتیاقش را به فناوری نشان بدهد؟ زاکربرگ بدون اینکه بگوید مرجع ضمیرش گفته‌های اخیر الون ماسک است، او را خطاب قرار داده است. ماسک در یک جمعی به زاکربرگ اشاره کرده و گفته بود فکر می‌کند که زاکربرگ «درک محدودی از هوش مصنوعی دارد». پست زاکربرگ در خوش‌بینی به هوش مصنوعی به مقاله جدید فیس‌بوک نیز که برنده جایزه «کنفرانس چشم‌انداز سطح بالای رایانه‌ای» شده بود اشاره داشت، گویی می‌خواهد به الون ماسک جواب دهد که درکی بیشتر از درکی محدود از فناوری دارد.

کامنت رئیس شرکت تسلا و اسپیس ایکس درباره درک محدود زاکربرگ بعد از این منتشر شد که رئیس فیس‌بوک در یک مصاحبه پخش مستقیم فیس‌بوکی از کسانی که می‌گویند هوش مصنوعی باعث ایجاد «سناریوهای آخرالزمانی» می‌شود انتقاد کرده بود. زاکربرگ گفته بود: «فکر می‌کنم کسانی هستند که مدام نه می‌گویند و سعی می‌کنند بر طبل سناریوهای آخرالزمانی بکوبند. من واقعا این مسئله را درک نمی‌کنم. این واقعا اتفاقی منفی است و من دقیقا فکر می‌کنم یک جورهایی خیلی غیرمسئولانه است.»

زاکربرگ در آن برنامه به طور مشخص از الون ماسک نامی نبرده بود. ماسک چندی پیش به اعضای انجمن ملی فرمانداران گفته بود که هوش مصنوعی «بزرگ‌ترین خطری است که ما به عنوان یک تمدن با آن مواجه هستیم». ماسک حتی به حضار گفته بود موقعیت فرضی مشابهی را خود او در فیلم مستند ورنر هرتسوگ مطرح کرده است. در این فیلم، ماسک می‌گوید اگر هوش مصنوعی به طرزی غیراخلاقی به کار رود، می‌تواند به جنگ منجر شود. او در این مستند می‌گوید: «اگر شما یک صندوق تامین سرمایه یا یک شرکت خصوصی سرمایه‌گذاری در بورس داشته باشید و بگویید که من از ابزار هوش مصنوعی خودم می‌خواهم که ارزش سبد سهام مرا به بیشترین حد برساند، ابزار مجهز به هوش مصنوعی شما ممکن است تصمیم بگیرد بهترین راه برای این کار، این است که تعداد سهام شرکت‌های مصرفی را کم کنید، به سوی افزایش سهام شرکت‌های دفاعی بروید و یک جنگ را شروع کنید.»

اما زاکربرگ مثل ماسک روی مسائل بد انگشت نمی‌گذارد و روی تاثیرات منفی هوش مصنوعی تاکید نمی‌کند بلکه معتقد است ماسک با لابه و زاری کردن بر تصاویر فاجعه‌آمیز اذهان مردم، آنها را متضرر می‌کند. بسیاری از کارشناسان هوش مصنوعی همین نظر زاکربرگ را دارند. اخیرا پدرو دومینگوز، استاد یادگیری ماشینی در دانشگاه واشنگتن، به مجله «وایرد» گفته است: «بسیاری از ما سعی کرده‌ایم به او و امثال او فرق بین خطرات واقعی با خطرات تخیلی هوش مصنوعی را یاد بدهیم اما ظاهرا هیچ‌کدام نتوانسته است این تصور را از بین ببرد.»

با اینکه زاکربرگ و ماسک به احتمال زیاد به اره دادن و تیشه گرفتن خود درباره دیدگاه‌هایشان درمورد هوش مصنوعی ادامه خواهند، هردو در یک مسئله می‌توانند توافق داشته باشند و آن هم این است که فناوری در چشم‌انداز کسب‌وکار هر‌دوی آنها به مولفه‌ای بنیادین تبدیل شده است. برای مثال، خودروهای بدون راننده تسلا نمی‌توانند بدون ادامه یافتن پیشرفت‌ها در حوزه یادگیری عمیق، به راه خود ادامه دهند. در این میان، در بسیاری از خدمات فیس‌بوک که به کاربران خود پیشنهادهای مختلف ارائه می‌کند، هوش مصنوعی وارد شده تا بهتر پیش‌بینی کند مردم چه‌چیزهایی را می‌خواهند بخوانند و ببینند. چه خوب چه بد، بسیاری از غول‌های فناوری جهان مثل فیس‌بوک، گوگل و حتی تسلا، در حال به خدمت گرفتن برخی از بهترین استعدادهای هوش مصنوعی و جمع‌آوری داده‌های مردم هستند تا خدمات خود را بهبود بخشند و این امر بستگی دارد به اینکه شما چطور به لیوانی که تا نیمه آب دارد نگاه کنید.